MIÓD – słodka przyjemność nie taka zdrowa jak się wydaje

Miód kojarzy nam się głównie ze smakami dzieciństwa. Poznajmy zatem bliżej właściwości smakowe miodu.

Czym jest miód?

To wytwór, którego producentem są pszczoły, a także niektóre osy. Owady produkują go z zebranych przez siebie: nektaru kwiatowego lub spadzi i wzbogacają o wydzielane przez siebie enzymy i inne substancje aktywne. Następnie powstałą mieszaninę składują w plastrach, gdzie rozpoczyna się właściwy proces jego powstawania, czyli tzw. dojrzewanie – a prościej mówiąc odparowywanie z niego wody. Miód może przybrać postać płynną lub skrystalizowaną – w zależności od stopnia dojrzałości, a dzieli się go na trzy typy:

• nektarowy – powstały z nektaru roślin miododajnych;
• spadziowy – do wytworu, którego pszczoły wykorzystały substancje pobierane z drzew liściastych oraz iglastych;
• spadziowo – nektarowy – czyli swego rodzaju hybryda dwóch poprzednich.

W zależności od tego, jaki rodzaj roślin, z których pszczoły pozyskały nektar przeważa w danym miodzie wymienia się różne jego gatunki jak na przykład: wielokwiatowy, akacjowy, lipowy czy gryczany.

Jaki jest skład miodu?

Miód to przede wszystkim mieszanina cukrów prostych – glukozy i fruktozy. Ponadto w jego składzie znajdują się białka i enzymy. Miód zawiera też w swoim składzie: witaminy – A, C, D, K oraz z grupy B oraz mikro-i makroelementy takie jak: wapń, fosfor, żelazo, magnez, a także potas i fluor.

Popularne miody dostępne w Polsce

 Miód faceliowy

Miód facelia pozyskiwany jest z nektaru facelii błękitnej, lecz nie cieszy się dużą popularnością. Miód wyprodukowany z kwiatu facelii charakteryzuje się bardzo delikatnym smakiem i kwiatowym aromatem. Miód Facelia ma jasnokremowy kolor z nutą zieleni. Wyróżnia się również lekko tłustą konsystencją. Charakteryzuje się łagodną słodyczą i delikatnym aromatem. Dodanie miodu facelia do różnych potraw nie zmienia znacząco ich smaku. Świeży miód ma gęstą konsystencję i z czasem krystalizuje.

Miód Manuka

Ten wyjątkowy naturalny miód pszczeli pochodzi z Nowej Zelandii. Miód jest pierwotnie wytwarzany przez pszczoły z nektaru krzewu Manuka. Manuka jest również znana jako drzewo życia, a ponadto symbolizuje obszar geograficzny, na którym się znajduje. Smak miodu Manuka jest podobny do naszego miodu z Facelii. Jest to jednak jeden z miodów z dużo bogatszych właściwościach. Miód Manuka pozyskiwany jest za sprawą składnika methylgloxal (MGO). Jest słodki, gęsty i nieodparcie pyszny. Zdecydowanie warto wprowadzić go do swojej diety na dłużej.

Miód spadziowy

Miód spadziowy w przeciwieństwie do nektaru nie pochodzi z nektaru kwiatowego. To wydzieliny mszyc i czerwców żywiących się liśćmi, zbierane przez pszczoły. Odpady te są lepkie i słodkie, głównie latem jako krople na drzewie. Ten słodzik przyciąga pszczoły, które go zagęszczają i osadzają w komórkach jako miód. Dzięki temu, że ten naturalny miód pszczeli wytwarzany jest z drzew w najczystszych lasach, czuć zapach żywicy i igieł sosnowych. Miody spadziowe można podzielić na dwa gatunki. Pierwszy nazywany jest spadzią liściastą, która zwykle pochodzi od lipy, oraz spadzią iglastę, najczęściej świerkową i jodłą. Ten rodzaj miodu jest jednym z najdroższych w Polsce, ponieważ spadź, z której jest produkowany pyszny miód, pojawia się w niektórych regionach nawet co kilka lat.

Miód akacjowy

Akacja nazywana białą lipą- rośliną, której kwiaty są szczególnie atrakcyjne dla pszczół. Z jego nektaru robią pyszny i słodki miód pszczeli. Miód ten bardzo późno krystalizuje, a wysoka zawartość fruktozy pozwala na utrzymywanie się w stanie płynnym przez kilka miesięcy po zbiorze. Dlatego będzie świetnym wyborem dla wielbicieli miodu w płynie. Jego bardzo lekka konsystencja i kolor sprawiają, że jest to najpopularniejszy miód pszczeli do słodzenia napojów. Stosowany jako dodatek słodzący do herbaty lub wody osłodzi napój, a zawarte w nim węglowodany dodadzą energii i siły. Miód akacjowy charakteryzuje się zawartością szybko przyswajalnych węglowodanów.

Miód gryczany

Miód gryczany – złoty nektar o właściwościach odżywczych. Wytwarzany przez pszczoły w lipcu i sierpniu – z nektaru białych, różowych i czerwonych kwiatów gryki w pełnym rozkwicie – przepełniona jest głębokim zapachem tej rośliny, a jej smak jest słodki i jednocześnie podkreśla pikantność, lekko przypalony smak. . Miód gryczany jest również częstym składnikiem wielu kosmetyków naturalnych, takich jak peelingi, maści i maseczki. Znany ze swoich silnych właściwości przeciwzapalnych i przeciwbakteryjnych miód gryczany, jest idealnym produktem na lubrykant, który przyspiesza gojenie się ran.

Miód rzepakowy

Miód rzepakowy jest jednym z najczęściej produkowanych gatunków miodu w naszym kraju i jednym z najczęściej kupowanych. A wszystko dzięki wyjątkowemu smakowi i właściwościom odżywczym. Tym, co wyróżnia miód rzepakowy jest to, że bardzo szybko się krystalizuje. Wynika to z wysokiej zawartości glukozy i niskiej wilgotności. Następnie ma gęstą kremowobiałą konsystencję. Jego zapach wyraźnie przypomina kwiaty rzepaku. Obróbka cieplna nieznacznie zmniejsza ten zapach. Jednak taką cechę należy zauważyć nawet po 2 latach spożywania miodu. Jego smak jest słodki, lekko mdły i lekko gorzki.

Miód z mniszka lekarskiego

Miód pszczeli z płatków mniszka lekarskiego jest szczególnie zdrowy, ale nie tak popularny jak wiele innych rodzajów miodu w Polsce. Tymczasem warto trzymać go w swojej spiżarni, gdyż ma wiele cennych właściwości leczniczych i bywa uznawany za jeden z najzdrowszych produktów pszczelich dostępnych w Polsce. Potoka mniszka lekarskiego jest jasnobrązowa lub żółtawa. Podczas procesu krystalizacji, który trwa nawet kilka tygodni, miód staje się bladożółty. Cechą charakterystyczną jest bardzo mocny aromat. Smak miodu mniszkowego jest bardzo słodki – chyba najsłodszy z całej gromady i nieco mdły.

Miód lipowy

Miód pszczeli z kwiatów lipy to rodzaj miodu wytwarzany przez pszczoły z nektaru kwiatów lipy – rośliny zwanej również tilia, występującej głównie w Europie i na Kaukazie. Kwiaty lipy zawierają wiele korzystnych związków, które można znaleźć również w miodzie, w tym garbniki, kwasy organiczne, flawonoidy i pektyny. Miód lipowy to jeden z najpopularniejszych gatunków w Polsce. Miód lipowy bywa stosowany przy leczeniu przeziębień i okresów obniżonej odporności.

Miód wrzosowy

Miód wrzosowy ma ciemny kolor, ponieważ zawiera mało sacharozy i jest stosunkowo bogaty w białko. Rodzaj nektaru i jego zbiór również wpływają na kolor. Miód wrzosowy nie jest trudny do odróżnienia od innych miodów, z wyjątkiem miodu gryczanego, który jest również jednym z najcenniejszych rodzajów miodu ciemnych. Pod względem aromatu miód wrzosowy ma zazwyczaj subtelny i wyczuwalny zapach wrzosu. Charakteryzuje się również lekko galaretowatą, mniej wodnistą konsystencją niż zwykłe jasne miody – choć zależy to od wielu czynników, takich jak temperatura przechowywania.

 Miód, a alergicy

Pod koniec jedna ważna uwaga – miód potrafi być groźny dla alergików. Jak to możliwe, że tak zdrowy produkt, potrafi szkodzić? Otóż powstaje on z pyłków kwiatowych, a jak wiadomo, jest to jeden z głównych alergenów. Dlatego osoby cierpiące na alergie, powinny sięgać głównie po prawdziwy miód spadziowy, a najlepiej unikać go w ogóle lub skonsultować to ze swoim lekarzem.

Miód – kluczowe fakty

Niezależnie od walorów prozdrowotnych opisanych w artykule, nie są i nie powinny być one nadinterpretowane. Miód zawiera głównie cukier (80%) i wodę (18%), a także kwasy organiczne, białka, minerały i witaminy. Jest przede wszystkim źródłem fruktozy i glukozy, co znacznie ogranicza jej korzyści zdrowotne. Dodatkowo zawiera enzymy (np. peroksydazę i katalazę) oraz inne substancje bakteriostatyczne w niskich stężeniach. Działanie bakteriobójcze miodu związane jest głównie z działaniem osmotycznym zawartych w nim cukrów prostych i disacharydów. Miód nie jest dużym źródłem witamin i minerałów dla ludzi, z wyjątkiem większej ilości potasu. Zawartość witamin i minerałów w miodzie jest niska i nawet przy dużym spożyciu (6 łyżek dziennie) nie powinna przekraczać 1-2% dziennego zapotrzebowania na te witaminy i minerały.

Grafiki:

Photo by Los Muertos Crew
Photo by Vladimir Gladkov
Photo by ROMAN ODINTSOV
Photo by Victoria Emerson
Photo by Alexander Mils
Photo by Valeria Boltneva